بازار برنج به عنوان یکی از استراتژیک‌ترین کالاهای سبد مصرفی خانوار، بار دیگر با انتشار نرخنامه جدید، شوک قیمتی قابل توجهی را به مصرف‌کنندگان وارد کرد. قیمت‌های اعلام‌شده در میادین و بازارهای میوه و تره‌بار، نه تنها از تداوم روند صعودی در بازار برنج ایرانی حکایت دارد، بلکه از یک شکاف عمیق و بی‌سابقه میان قیمت برنج تولید داخل و نمونه‌های وارداتی پرده برمی‌دارد. این وضعیت، معادله پیچیده‌ای را پیش روی مصرف‌کنندگان قرار داده و قدرت خرید خانوارها را در تهیه این کالای اساسی به چالش می‌کشد. حالا دیگر انتخاب برنج صرفاً بر اساس عطر و طعم نیست، بلکه به یک تصمیم کاملاً اقتصادی تبدیل شده است.
بررسی دقیق نرخنامه جدید نشان می‌دهد که برنج‌های اصیل و پرطرفدار ایرانی، قله‌های قیمتی جدیدی را فتح کرده‌اند. برنج هاشمی، دم‌سیاه و طارم اصل، هر سه با رسیدن به قیمت ۳۱۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم، در صدر لیست گران‌ترین‌ها قرار گرفته‌اند. در رده‌های بعدی، برنج دودی با قیمت ۲۹۰ هزار تومان، برنج قهوه‌ای با ۲۸۵ هزار تومان و برنج فجر با ۲۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسند. حتی برنج شیرودی نیز با نرخ ۲۵۰ هزار تومان، جایگاه خود را در کانال بالای ۲۰۰ هزار تومان تثبیت کرده است. این اعداد و ارقام به وضوح نشان می‌دهد که دسترسی به برنج باکیفیت ایرانی برای بخش بزرگی از جامعه به یک کالای لوکس تبدیل شده است.
برنج وارداتی، تنها گزینه ارزان‌قیمت بازار؟
در سوی دیگر این بازار، برنج‌های وارداتی قرار دارند که تصویری کاملاً متفاوت را به نمایش می‌گذارند. برنج وارداتی هندی با قیمت ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان و برنج پاکستانی با نرخ ۶۶ هزار و ۳۰۰ تومان، شکافی بیش از ۵ برابری با برنج‌های درجه یک ایرانی دارند. این تفاوت قیمتی حیرت‌انگیز، این محصولات را به تنها گزینه مقرون‌به‌صرفه برای بسیاری از خانوارها تبدیل کرده است. حتی برنج نیم‌دانه پرمحصول ایرانی با قیمت ۱۴۰ هزار تومان، بیش از دو برابر گران‌تر از برنج کامل وارداتی است. این وضعیت، زنگ خطری جدی برای بازار تولید داخل و امنیت غذایی مبتنی بر محصولات ملی محسوب می‌شود و پرسش‌های مهمی را درباره هزینه‌های تولید و سیاست‌های قیمت‌گذاری مطرح می‌کند.
سخن پایانی
لیست جدید قیمت برنج، فراتر از یک اطلاع‌رسانی ساده، یک شاخص اقتصادی گویا از وضعیت معیشت و فشار بر سبد هزینه‌های خانوار است. این نرخنامه، بازار برنج را عملاً به دو بخش مجزا تقسیم کرده است: یک بخش لوکس و گران‌قیمت برای برنج ایرانی و یک بخش اقتصادی و قابل دسترس برای برنج وارداتی. این دوپارگی، مصرف‌کننده را در یک دوراهی سخت میان کیفیت و قیمت قرار می‌دهد و می‌تواند در بلندمدت، ذائقه بازار و الگوی مصرف را به نفع محصولات وارداتی تغییر دهد. سیاست‌گذار باید این شکاف عمیق را نه به عنوان یک رویداد فصلی، بلکه به عنوان یک چالش ساختاری در نظر بگیرد که آینده تولید ملی و امنیت غذایی کشور را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
