در بازار پرنوسان کالاهای اساسی، رقابت دیرینه برنج‌های هندی و پاکستانی در سفره ایرانی به نقطه عطف جدیدی رسیده است. گزارش‌های بازار در روز جمعه، دوم آبان ماه، از یک شکاف قیمتی خیره‌کننده و بی‌سابقه حکایت دارد: در حالی که برنج دانه‌بلند و معطر هندی در محدوده ۱.۴ میلیون تومان معامله می‌شود، برنج پاکستانی با بافتی نرم و سازگار با ذائقه ایرانی، با قیمتی نزدیک به ۲.۴ میلیون تومان، رکوردی جدید ثبت کرده و این سوال را مطرح می‌کند که چه عواملی این اختلاف یک میلیون تومانی را در هر کیسه ۱۰ کیلویی رقم زده‌اند؟
بازار برنج وارداتی در ایران، که همواره صحنه رقابت تنگاتنگ میان دو غول تولیدکننده یعنی هند و پاکستان بوده است، امروز شاهد تفاوت قیمتی چشمگیری است که نشان‌دهنده تغییر در معادلات عرضه، تقاضا و شاید کیفیت است.
۱. مشخصات کیفی و ترجیحات مصرف‌کننده
برنج هندی (نوع باسماتی): این برنج به دلیل داشتن عطر تند و مشخص و دانه‌های بلند که هنگام پخت به خوبی “قد می‌کشند”، محبوبیت زیادی دارد. با این حال، برخی مصرف‌کنندگان بافت آن را پس از پخت، کمی خشک ارزیابی می‌کنند.
برنج پاکستانی: این برنج با بافتی نرم و لطیف شناخته می‌شود و به دلیل همین ویژگی، سازگاری بیشتری با روش‌های پخت سنتی و طولانی ایرانی (پخت آبکش) دارد و محصول نهایی مطلوب‌تری از نظر نرمی ارائه می‌دهد.
۲. تحلیل قیمت‌ها در بازار (مورخ ۲ آبان ۱۴۰۴)
پس از حذف داده‌های نامرتبط، قیمت‌های ثبت شده برای هر کیسه ۱۰ کیلویی به شرح زیر است:
برنج دانه‌بلند هندی:
قیمت متوسط بازار: حدود ۱,۴۰۵,۰۰۰ تومان
بازه قیمتی (بسته به برند): از ۸۹۰,۰۰۰ تومان تا ۱,۶۵۰,۰۰۰ تومان
برنج ممتاز پاکستانی:
قیمت شاخص بازار: تا ۲,۳۸۰,۰۰۰ تومان
بازه قیمتی (بسته به برند): از ۱,۸۰۰,۰۰۰ تومان تا ۲,۸۰۰,۰۰۰ تومان
نتیجه‌گیری اولیه از داده‌ها
شکاف قیمتی: حداقل قیمت برنج پاکستانی (۱.۸ میلیون تومان) از حداکثر قیمت برنج هندی (۱.۶۵ میلیون تومان) نیز بالاتر است.
میانگین اختلاف: به طور متوسط، یک کیسه برنج پاکستانی ممتاز حدود ۹۷۵,۰۰۰ تومان (تقریباً ۱ میلیون تومان) گران‌تر از یک کیسه برنج هندی دانه‌بلند است.
