کاهش تعرفه واردات خودروهای اقتصادی و برقی در سال ۱۴۰۴ فرصتی برای تنظیم بازار، تقویت رقابت‌پذیری، و کاهش قیمت‌ها ایجاد کرده است؛ این تصمیم زمینه‌ساز تحول در کیفیت و تنوع خودروهای موجود در کشور خواهد بود.
پس از کش‌وقوس‌های فراوان، آیین‌نامه واردات خودرو در سال ۱۴۰۴ سرانجام نهایی شد. بر اساس قانون بودجه امسال و بند «ر» تبصره ۱، دولت موظف شده امکان واردات خودروهای نو و کارکرده را فراهم کند؛ حتی خودروهایی با حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی‌سی. حالا با کاهش محسوس تعرفه واردات خودروهای اقتصادی و تعیین تکلیف وضعیت خودروهای برقی و هیبریدی، فضای تازه‌ای در بازار خودرو کشور شکل گرفته است. این تغییرات می‌توانند به رقابت‌پذیری بیشتر، بهبود کیفیت، و تعدیل قیمت‌ها منجر شوند.تعرفه واردات خودرو در سال ۱۴۰۴ چقدر شد؟
تعرفه واردات خودرو در سال جاری با رویکرد حمایتی از مصرف‌کننده و با هدف جبران تغییر نرخ ارز مبنا، به‌طور معناداری کاهش یافته است. این تعرفه‌ها به تفکیک نوع خودرو و حجم موتور اعلام شده‌اند:
| نوع خودرو | حجم موتور | تعرفه واردات قبلی | تعرفه واردات ۱۴۰۴ | میزان تغییر |
| بنزینی | زیر ۱۰۰۰ سی‌سی | ۲۰ درصد | ۲۰ درصد | بدون تغییر |
| بنزینی | ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سی‌سی | ۵۵ درصد | ۲۰ درصد | ۳۵ درصد کاهش |
| بنزینی | ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی‌سی | ۹۵ درصد | ۴۰ درصد | ۵۵ درصد کاهش |
| بنزینی | ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سی‌سی | ۱۳۵ درصد | ۱۵۵ درصد | ۲۰ درصد افزایش |
| بنزینی | ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سی‌سی | ۱۶۵ درصد | ۱۸۰ درصد | ۱۵ درصد افزایش |
| بنزینی | بالای ۳۰۰۰ سی‌سی | ۱۷۵ درصد | ۱۹۰ درصد | ۱۵ درصد افزایش |
| هیبرید | تمامی حجم‌ها | ۱۵ درصد | ۱۵ درصد | بدون تغییر |
| برقی | – | ۴ درصد | ۴ درصد | بدون تغییر |
نکته مهم این است که هنوز زمان دقیق اجرای این تعرفه‌ها قطعی نشده است. در صورت اجرای عطف به ماسبق از ابتدای سال، شرکت‌های واردکننده باید مبالغ اضافه دریافت‌شده را به خریداران بازگردانند. در غیر این صورت، احتمال نارضایتی و اعتراض خریداران وجود دارد.
بیشترین کاهش تعرفه واردات مربوط به کدام خودروهاست؟
کاهش تعرفه‌ها عمدتاً خودروهای اقتصادی و پرتقاضا را هدف قرار داده است. خودروهای بنزینی با حجم موتور زیر ۲۰۰۰ سی‌سی، که بیشترین مصرف بازار ایران را به خود اختصاص داده‌اند، با کاهش قابل‌توجه مواجه شده‌اند.
بیشترین کاهش مربوط به خودروهای ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی‌سی است که تعرفه آن از ۹۵ درصد به ۴۰ درصد رسیده؛ یعنی ۵۵ درصد کاهش. این تغییر می‌تواند زمینه ورود خودروهایی با کیفیت و قیمت مناسب‌تر به بازار ایران را فراهم کند.
همچنین تعرفه واردات خودروهای برقی در پایین‌ترین سطح ممکن تنظیم شده تا مشوقی برای توسعه حمل‌ونقل سبز باشد. فاصله منطقی میان تعرفه خودروهای برقی و هیبریدی نیز باعث شده هیبریدها همچنان در موقعیت مناسبی برای واردات باشند.
واکنش خودروسازان داخلی به کاهش تعرفه واردات خودرو چه بود؟
کاهش تعرفه واردات برای خودروهای اقتصادی، صدای هشدار را برای بسیاری از خودروسازان داخلی به صدا درآورده است. خودروهایی که حالا با تعرفه ۲۰ یا ۴۰ درصدی وارد می‌شوند، دقیقاً در همان بازه‌ای هستند که تولیدات داخلی نیز فعالیت دارند.
فعالان صنعت خودرو معتقدند رقابت با خودروهای وارداتی در شرایط فعلی دشوار است، مگر آنکه دولت حمایت‌هایی نظیر کاهش هزینه تولید، دسترسی به فناوری روز و اصلاح ساختار مالی صنعت را همزمان اجرا کند.
در مقابل، کارشناسان بازار خودرو و واردکنندگان این تصمیم را گامی در جهت تعدیل قیمت‌ها و ارتقای کیفیت می‌دانند. به‌گفته آنان، ورود خودروهای متنوع و رقابتی به بازار، به نفع مصرف‌کننده نهایی خواهد بود.
البته فعالان هر دو حوزه تأکید دارند که هزینه واردات تنها محدود به تعرفه نیست. هزینه‌هایی مانند عوارض هلال احمر، هزینه حمل، مالیات بر ارزش افزوده، شماره‌گذاری و استانداردسازی، در خوشبینانه‌ترین حالت حدود ۲۰ درصد دیگر به قیمت خودرو اضافه می‌کند. بنابراین، باید اثر این موارد نیز در قیمت نهایی واردات لحاظ شود.
